Page 4 - foni 2024 10 19
P. 4
Ειδήσεις-Αρθρο
Σελίδα 4 ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ 19 Οκτωβρίου 2024
Οι απόφοιτοι 1994 του 2ου Λυκείου Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ ένα άλογο να φύγω και σου υπόσχοµαι ότι θα το παραδώσω
γιόρτασαν τα 30χρονά τους ΑΠ’ ΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ στον αδελφό σου Θεόδωρο στη Θεσ/νίκη…… ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΑΓΩ-
ΝΙΑ ΝΑΟΥΣΑΙΩΝ. Την χαράν όµως αυτήν επεσκίασε τας απο-
πυροβολισµών που ακούστηκαν εις το βουνό, ότι άτακτα στίφη
Η ΦΥΓΗ ΤΟΥ ΜΟΥ∆ΗΡΗ, Η «ΜΑΧΗ γευµατινάς ώρας, η κυκλοφορήσασα φήµη εξ αιτίας µερικών
ΤΟΥ ΨΩΜΙΟΥ», Η «ΖΕΥΞΗ ΤΟΥ ΑΞΙΟΥ» Κονιάρων από τα Καϊλάρια (σηµ. δική µου: Καϊλάρια= Πτολε-
ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΜΠΕΙΡΩΝ ΜΑ- µαίδα) και Γκέκηδων ήρχοντο προς την Νάουσαν δια να ενερ-
ΣΤΟΡΩΝ -Α∆ΕΛΦΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΥ & ΑΡΙ- γήσουν σφαγάς, λεηλασίας και εµπρησµούς. Τότε οι Ναουσαίοι
ΣΤΕΙ∆Η ΚΑΡΑΜΠΑΤΖΟΥ έλαβον τα κατάλληλα µέτρα ……. Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙ-
ΣΜΟΣ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ - Περί την 11 ώραν νυκτερινήν, ενώ η πε-
Του κ. Αναστ. Καραµπατζού, ρίπολος ανήρχετο την οδόν Βασ. Κων/νου, αντελήφθη δύο σκιάς
∆ικηγόρου-πρώην ∆ηµάρχου να εξέρχωνται από το στενό του Μπαµπάτση (γωνία Σπάρτση).
Επρόκειτο περί του Καπετάν Γιάννη Σιµανίκα και του αντάρτου
Κώστα Πάσχου, οι οποίοι αναγνωρίσαντες την φωνήν του Αντ.
12 Οκτωβρίου 1912. Μια ξεχωριστή ιστορική µέρα για την
Τσίτση, επροχώρησαν προς αυτόν και ….. αφού ο Καπετάν Σι-
Ηρωϊκή Πόλη της Νάουσας. Ενενήντα χρόνια µετά την µεγάλη
µανίκας εξήγησεν ότι οι πυροβολισµοί που είχαν ακουσθεί το
Tα 30χρονά τους γιόρτασαν το περασµένο Σάββατο οι από- επανάστασή της κατά των Οθωµανών, οι απόγονοι του Ζαφει- απόγευµα στο βουνό και εγένοντο αφορµή της διαδόσεως ότι
φοιτοι 1994 του 2ου Λυκείου µας. Συναντήθηκαν στο σχολείο ράκη του Καρατάσου του Γάτσου και τόσων άλλων ηρώων, υπο- Κονιάροι και Γκέκηδες βαδίζουν προς την Νάουσαν, οφείλοντο
τους, όπου σε συγκινησιακή φορτισµένη ατµόσφαιρα, πρόβα- δέχονται στη Νάουσα µε ενθουσιασµό τον Ελληνικό στρατό. εις µικράν συµπλοκήν αυτών µε Γκέκηδες βοσκούς….. ΚΥΜΑΙ-
λαν slides από τα σχολικά τους χρόνια, και αναπόλησαν τα µα- Έτσι, 90 χρόνια συνεχών αγώνων των Ναουσαίων φτάνουν σε ΖΕΙ Η ΓΑΛΑΝΟΛΕΥΚΟΣ- Από την στιγµήν αυτήν η Νάουσα ήτο
θητικά τους χρόνια. . Στη συνέχεια απόλαυσαν µια ζεστή βραδιά αίσιο τέλος. ελευθέρα, διότι η Βέροια είχε καταληφθεί από τον Ελληνικόν
στη “Σπονδή”. Στρατόν, ενώ ο Τούρκος έφευγεν εσπευσµένως προς τα Γιαννι-
Νέα ιστοσελίδα για την Μέριµνα, Φροντίδα τσά. Η επόµενη ηµέρα, εύρε την Νάουσαν να πλέη εις το γαλα-
νόλευκον, ενώ ο Καπετάν Σιµανίκας εγκατασταθείς εις το
και Υιοθεσία των Αδέσποτων ζώων ∆ιοικητήριο εδέχετο τα συγχαρητήρια των συµπατριωτών…..
ΑΦΙΞΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ- Τα απογευµατινάς ώρας της 17
Οκτωβρίου 1912, εισήλθον εις Νάουσαν οι πρώτοι Έλληνες
Στον ∆ήµο Νάουσας και στρατιώται µε επικεφαλής τον ανθυπολοχαγόν Βασίλειον Λε-
από την αρµόδια Αντιδη- λούδαν (φονευθέντα κατόπιν εις το Μπιζάνιο), γενόµενοι εν-
µαρχία Καθαριότητας, θουσιωδώς δεκτοί υπό του λαού εις το «Κιόσκι» µε επικεφαλής
τον ∆ήµαρχον Κων. Χατζηµαλούσην. Από το Κιόσκι εν ποµπή
Περιβάλλοντος και ∆η-
µοτικής Αστυνοµίας, έχει µετέβησαν όλοι εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν της Μεταµορφώ-
ξεκινήσει η λειτουργία σεως ένθα εψάλλη δοξολογία επί τη απελευθερώσει υπό του
κλήρου της Ναούσης, µε επικεφαλής τον αρχιερατικόν επίτρο-
Μέριµνας, Φροντίδας και Υιοθεσίας αδέσποτων ζώων µε σκοπό πον Παπανεόφοιτον….. Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΨΩΜΙΟΥ- Πληροφορη-
τον υγειονοµικό έλεγχο του ήδη υπάρχοντος πληθυσµού και Η επανάσταση του Γένους το 1821, αλλά και το Ολοκαύτωµα θέντες οι Ναουσαίοι ότι ο στρατός λόγω της ταχείας
την αποτροπή της περαιτέρω αύξησής του. της Νάουσας τον Απρίλη του 1822 αποδεικνύεται ιστορικά ότι προελάσεως είχεν αποκοπεί από τον εφοδιασµόν, συνεκρότη-
Γι αυτό δηµιουργήθηκε η επίσηµη ιστοσελίδα δεν έγιναν µάταια. Είχε προηγηθεί βέβαια η ήττα του 1897, η σαν αµέσως επιτροπήν η οποία µε επικεφαλής τον Αντ. Τσίτση
www.adespota.naoussa.gr. Σε αυτήν, µπορείτε να βλέπετε τα οποία ήταν συνέπεια µιας περιόδου µεγάλης κρίσης για τον Ελ- επίταξεν αφενός µεν τα εις τους φούρνους ευρισκόµενα άλευρα
σκυλάκια και τα γατάκια που είναι προς υιοθεσία και να επικοι- ληνισµό. Η µείωση της εθνικής υπερηφάνειας, η θλίψη κι ο και ψωµιά τα προοριζόµενα δια τον τουρκικόν στρατόν και αφε-
νωνείτε µε τους αρµόδιους καθώς και να παρακολουθείτε όλα πόνος στον οποίο βυθίστηκε το Έθνος, πλήγωσαν τον εγωϊσµό τέρου τα άλευρα τα οποία υπήρχαν εις τους αλευρόµυλους Λόγ-
τα νέα που αφορούν το θέµα της διαχείρισης των αδέσποτων και το φιλότιµο των Ελλήνων. Αφύπνισαν ξανά τις δυνάµεις γου και Ματθαίου και τα διένειµεν εις όλα τα σπίτια της Ναούσης
ζώων στο ∆ήµο, , πάντα σε συνεργασία µε την Φιλοζωική , ενώ της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας, ωθώντας έτσι τους γεν- από 1-2 σάκκους, µε την παράκλησιν όπως το άλλο πρωί να τα
η επίσηµη σελίδαστο Facebook είναι η ναίους αγωνιστές στη δεύτερη µεγαλειώδη εξέγερση του Ελ- παραδώσουν ψωµί. Και τότε παρετηρήθη το ανεξήγητον εις
https://www.facebook.com/adespotakia.naoussa. ληνισµού µετά το 1821. Ήταν αρχές του 20 αι. όταν η δράση των όλους, η παράδοσις καθηµερινώς υπό των Ναουσαίων δέκα χι-
Βούλγαρων κοµιτατζήδων - οι οποίοι επωφελούµενοι από την λιάδων κουραµάνων µέχρι της καταλήψεως της Θεσ/νίκης, ήτοι
παράλυση της Οθωµανικής αυτοκρατορίας, λήστευαν, δολοφο- επί 10 ολοκλήρους ηµέρας, πράγµα το οποίον συνετέλεσεν εις
νούσαν δασκάλους, ιερείς, γιατρούς και προκρίτους, µε σκοπό την αισίαν έκβασιν της µάχης των Γιαννιτσών και την προέλασιν
να τροµοκρατήσουν του Έλληνες Μακεδόνες-, παρακινεί πολ- του στρατού µας προς την Θεσσαλονίκην. Την εποµένην, όλοι οι
λούς νέους αξιωµατικούς και οπλίτες, τα πιο αγνά και υγιή στοι- άνδρες Ναουσαίοι µε ζώα και κάρρα µετέφεραν τα ψωµιά και βα-
χεία του Ελληνισµού και µε επικεφαλής τον εθνικό ήρωα Παύλο ρέλια κρασί εις τον εστρατοπεδευµένον παρά τον Σιδηροδρο-
Μελά, αρχίζουν έναν αδυσώπητο αγώνα κατά Βουλγάρων και µικόν Σταθµόν, στρατόν……. Η ΖΕΥΞΙΣ ΤΟΥ ΑΞΙΟΥ- Μετά την
Τούρκων. Ο σκοπός τους ένας και µοναδικός. Η απελευθέρωση µάχην των Γιαννιτσών µέγα πρόβληµα δια το Μηχανικόν ήτο η
της Ελληνικής Μακεδονίας από τους δυνάστες. ζεύξις του Αξιού ποταµού. Κάθε καθυστέρησις συνεπήγετο πο-
Μετά τη νίκη στη µάχη του Σαραντάπορου, ο ελληνικός στρα-
λύτιµον απώλειαν χρόνου και ελάττωσιν των πιθανοτήτων κα-
τός προελαύνει µέσω των βουνών της Μακεδονίας ανατρέ-
ταλήψεως της Θεσσαλονίκης πριν προλάβουν οι Βούλγαροι. Εις
ποντας παντού την τουρκική δύναµη. Κυριεύει πρώτα την αυτό συνετέλεσεν και πάλιν τα µέγιστα η Νάουσα δια µιας χει-
Κατερίνη, στη συνέχεια (16 Οκτ.) τη Βέροια και στις 17 Οκτώ- ρονοµίας, την οποία δυστυχώς δεν την αναφέρει η ιστορία, όπως
βρη του 1912 µπαίνει ελευθερωτής στην Ηρωϊκή Πόλη της Νά- και την µάχην του ψωµιού. Όλοι οι αµπελουργοί της Ναούσης
ουσας. Με την είσοδο του «Ελληνικού», είναι σαν να έρχεται προσέφεραν τα άδεια κρασοβάρελά των δια την κατασκευήν
και µια ιστορική δικαίωση των άνισων σκληρών και αιµατηρών της πιο περιέργου πλωτής γέφυρας. Πολλοί µαστόροι Ναουσαίοι
αγώνων της πόλης µας. Η ελευθερία, για την οποία η Νάουσα εργάσθηκαν δια την κατασκευήν της, όπως ο Γεώργιος Καραµ-
έγινε ολοκαύτωµα το 1822, είναι πλέον µια πραγµατικότητα. πατζός, ο Αριστείδης Καραµπατζός, ο Γεώργιος Τσάτσας και
«Όσοι έζησαν την ιστορική άλλοι, οι οποίοι δεν έπαυαν να µας διηγούνται επαιρώµενοι ότι
εκείνη ηµέρα της απελευθερώ- καθήν ώραν ηργάζοντο νύκτα, ο ίδιος ο διάδοχος Κωνσταντίνος
σεως της Ναούσης, όλο και κάτι τους έφεγγε µε φανόν θυέλλης! Αυτή ήταν εν ολίγοις η προ-
θα έχουν να θυµηθούν». Έτσι σφορά της Ναούσης στο 1912». Και ο γιατρός Κ. Τσίτσης κατα-
κάπως, ο ιδρυτής και εκδότης
λήγει: «Η Νάουσα υπήρξε πάντοτε πρωτοπόρος στους εθνικούς
της τοπικής µας εφηµερίδας
αγώνες για την ελευθερία. Τώρα που είχε κερδίσει τη δική της
«ΦΩΝΗ της ΝΑΟΥΣΗΣ» (+)Πέ-
ελευθερία, δεν ήταν δυνατόν να µη σπεύσει µε όλας της τα δυ-
τρος ∆εινόπουλος – ξεκινούσε νάµεις να συµβάλει εις την απελευθέρωσιν και των υπολοίπων
την «παρουσίαση» σχετικού άρ- σκλαβωµένων Ελλήνων». –
θρου που είχε γράψει ο παλιός Σήµερα λοιπόν και µε αφορµή την 112η επέτειο της απελευ-
γιατρός της Νάουσας Κων/νος θέρωσης της Νάουσας από τους Οθωµανούς, µου έρχονται στη
Τσίτσης (βλ. φ. 914/19-10-1968). µνήµη οι αφηγήσεις του δικού µου παππού ∆ηµητρού Κων. Κα-
∆ανείζοµαι απ’αυτό το άρθρο και ραµπατζού (1887-1978) αδελφού του Γιώργη (1875-1973) και
καταγράφω ορισµένα αυθεντικά του Αριστείδη (1876-1957), ο οποίος-αµπελουργός όντας κι
στοιχεία τα οποία αποτελούν αυτός και µε παλιό ρακοκάζανο στο πατρικό µας σπίτι- επειδή
συνάµα και ακράδαντα ιστορικά ήταν ανάπηρος στο ένα του πόδι, δεν µπορούσε να ακολουθή-
ντοκουµέντα της Νάουσας. σει τα αδέλφια του στις βαρύτερες οικοδοµικές εργασίες. Είχε
Όπως θα δείτε µάλιστα, η ανα-
όµως την υποστήριξη αυτής της γενναίας προσπάθειας για τη
φορά του κ. Τσίτση και στην οι-
ζεύξη του Αξιού, καθώς για να κερδηθεί πολύτιµος χρόνος, είχε
κογένειά µας (στους γνωστούς
αναλάβει να συγκεντρώνει πολλά κρασοβάρελα από συγγενείς
και πολύ έµπειρους µαστόρους της Νάουσας Γεώργιο και Αρι- και φίλους Ναουσαίους, τα οποία -όπως µου έλεγε- τα επι-
στείδη Καραµπατζό -αδέλφια του παππού µου ∆ηµητρού-), έχει σκεύαζε αφαιρώντας τα σπασµένα σανίδια, στερέωνε γερά τα
και µια ιδιαίτερη συναισθηµατική αξία για τον γράφοντα. Για λό- τσέρκια τους (στεφάνια), τα «τάπωνε» καλά για να µην µπάζουν
γους ιστορικής µνήµης και σεβασµού, µεταφέρω αυτούσια νερά, προσάρµοζε πάνω τους τα αναγκαία στηρίγµατα µε σχοι-
αποσπάσµατα της αφήγησής του, ενώ διατηρώ ατόφιες και τις νιά κλπ. και έτσι έφταναν σχεδόν έτοιµα στον Αξιό, όπου τα
σχετικές «ενότητες» που χώριζαν το όλο κείµενο µε µικρότερες άλλα δύο αδέλφια του -έµπειροι και οι δυό τους µαστόροι της
επικεφαλίδες: Το άρθρο τιτλοφορείται ως εξής : «Πριν από 57 Νάουσας- µαζί και µε αρκετούς άλλους Ναουσαίους τα πρόσδε-
χρόνια….. ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΗΡΘΕ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» -Η ΦΥΓΗ ΤΟΥ ναν µεταξύ τους σε σειρές επιπλέοντας στο νερό, κι έτσι έφτια-
ΜΟΥΝΤΗΡΗ: Τα ξηµερώµατα της 16ης Οκτωβρίου 1912 ο τότε ξαν µια πολύ πρωτότυπη, άλλα άκρως στέρεη και ασφαλή
πολιτικός διοικητής της Ναούσης, Μουδίρης, πληροφορηθείς «βαρελογέφυρα» πάνω από την οποία πέρασε το «Ελληνικό»
την εκκένωσιν της Βεροίας υπό των Τούρκων, µετέβη εις την οι-
(στρατός, ιππικό, οπλισµοί, εφόδια κλπ), προλαβαίνοντας έτσι
κίαν του Γεωργίου Τσίτση και παρέδωσεν εις αυτόν τα κλειδιά
την κατάληψη της Θεσσαλονίκης την οποία εποφθαλµιούσαν οι
του ∆ιοικητηρίου λέγων: έως τώρα ήσαν δικά µας τα µέρη αυτά,
Βούλγαροι!
τώρα είναι δικά σας. Μια χάρη ζητώ από σένα, να µου δώσεις