ΟΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΜΗ
Της Δερματολόγου- Αφροδισιολόγου Αναστασίας Εμβαλωματή
Πότε ξεκινάει η ακμή;
Με την είσοδο στην προεφηβική και εφηβική ηλικία ξεκινάει και η εντονότερη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων, γεγονός που εμπλέκεται άμεσα στην παθογένεια της ακμής.
Ποιους αφορά η ακμή;
Το 85% των εφήβων μεταξύ 14 και 18 ετών παρουσιάζει ακμή άλλοτε άλλης βαρύτητας. Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα η ακμή προσβάλλει και τα δύο φύλα. Συνήθως εμφανίζεται με ελαφρώς βαρύτερες μορφές στα αγόρια. Ωστόσο στα κορίτσια συνήθως ξεκινάει λίγο νωρίτερα και μπορεί είτε να επιμείνει και μετά την εφηβεία είτε να πρωτοεμφανισθεί όψιμα στην ενήλικη ζωή.
Με το τέλος της εφηβείας εξαφανίζεται η ακμή;
Η μορφή αυτή της «όψιμης» ακμής είναι συχνότερη στις γυναίκες και είναι γνωστή ως «ακμή της ενήλικης γυναίκας». Τα επιδημιολογικά δεδομένα αναφέρουν ότι περίπου το 50% των γυναικών 20-30 ετών και το 25% των γυναικών 30-40 ετών εμφανίζει ποικίλης βαρύτητας ακμή της ενήλικης ζωής.
Ποιες είναι οι συχνότερες θέσεις εντόπισης της ακμής;
Το πρόσωπο, ο λαιμός, το στήθος, το άνω τμήμα της ράχης, οι ώμοι και οι βραχίονες αποτελούν τις συχνότερες θέσεις εντόπισης των βλαβών της ακμής. Είναι δηλαδή οι περιοχές του σώματος που είναι πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες, ευαίσθητους στη δράση των ανδρογόνων.
Πως εκδηλώνεται η ακμή της ενήλικης ζωής;
Οι δερματικές βλάβες στην περίπτωση της ακμής στην ενήλικη γυναίκα εντοπίζονται συνηθέστερα στο κάτω ήμισυ του προσώπου (περιοχή της κάτω γνάθου) ως κόκκινα σπυράκια με έντονη φλεγμονή ή και πόνο. Σε αντίθεση με την εφηβική ακμή τα μαύρα και τα λευκά στίγματα (φαγέσωρες) είναι λιγότερα.
Από τι προκαλείται η ακμή;
Η ακμή είναι μια φλεγμονώδης νόσος των τριχοσμηγματογόνων μονάδων. Η αυξημένη δραστηριότητα των σμηγματογόνων αδένων και η υπερέκκριση σμήγματος (σμηγματόρροια) που διεγείρεται από τα ανδρογόνα, η διαταραχή της κερατινοποίησης - η απόφραξη του τριχοσμηγματογόνου θυλάκου και η δημιουργία του μικροφαγέσωρα, που είναι η στοιχειώδης βλάβη της ακμής , η φλεγμονή και ο πολλαπλασιασμός του Cutibacterium acnes είναι οι κύριοι παράγοντες που εμπλέκονται στην παθογένεια της ακμής. Οι ορμονικές διαταραχές, το οικογενειακό ιστορικό, κάποια φάρμακα, η χρήση ακατάλληλων καλλυντικών και προϊόντων περιποίησης του δέρματος, ο διαβήτης, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, το stress και η διατροφή εμπλέκονται μεταξύ άλλων στην παθογένεια της ακμής.
Διατροφή και ακμή
Το γάλα, η ζάχαρη, τα λιπαρά και η σοκολάτα έχουν μελετηθεί εκτενώς, αλλά τα αποτελέσματα από τις μελέτες δεν είναι σε απόλυτη συμφωνία. Η σύσταση σε κάθε περίπτωση είναι να αποφεύγει ο ασθενής τις τροφές εκείνες που έχει παρατηρήσει ότι όταν τις καταναλώνει επιδεινώνεται η ακμή του.
Άγχος και ακμή
Το άγχος μπορεί να επιδεινώσει την ακμή και να οδηγήσει σε εξάρσεις.
Ορμονικές διαταραχές και ακμή
Οι ορμονικές διαταραχές αποτελούν έναν κύριο επιβαρυντικό παράγοντα της ακμής. Ακόμη και σε άτομα με φυσιολογικό κύκλο η ακμή μπορεί να χειροτερεύει όταν πλησιάζει η έμμηνος ρήση, γεγονός που επιβεβαιώνει το ρόλο των ορμονών στην παθογένεια της νόσου. Τα αντισυλληπτικά χάπια χρησιμοποιούνται σε κάποιες περιπτώσεις ως θεραπεία της ακμής ειδικά σε γυναίκες που επιθυμούν παράλληλα και αντισύλληψη.
Οι γονείς μου είχαν ακμή, θα εμφανίσω και εγώ;
Τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό ακμής έχουν 3πλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν ακμή, συγκριτικά με αυτούς που δεν έχουν. Ειδικά αν και οι δύο γονείς είχαν ακμή η πιθανότητα εμφάνισης στο παιδί πολλαπλασιάζεται.
Μπορεί η ακμή να θεραπευθεί μόνο με καλλυντικά προϊόντα και αισθητικές θεραπείες;
Είναι λάθος να πιστεύουμε πως η ακμή, όσο ήπια και αν είναι, μπορεί να θεραπευθεί μόνο με καλλυντικά προϊόντα και αισθητικές θεραπείες. Είναι απαραίτητη η καθημερινή εφαρμογή κάποιου τοπικού φαρμάκου (κρέμας ή λοσιόν) ή η λήψη συστηματικής αγωγής ανάλογα με τη βαρύτητα και τον τύπο της ακμής. Τα καλλυντικά προϊόντα και οι αισθητικές θεραπείες βοηθούν επικουρικά, αλλά δεν μπορούν να θεραπεύσουν από μόνα τους την ακμή. Ο Δερματολόγος είναι ο εξειδικευμένος ιατρός για να συστήσει τη σωστή θεραπεία για την ακμή και να προτείνει επικουρικά ποια καλλυντικά σκευάσματα και ποιες αισθητικές θεραπείες είναι κατάλληλες, αφού διερευνήσει πρώτα λεπτομερώς το ιστορικό και το προφίλ του κάθε ασθενούς. Χωρίς τη σωστή δερματολογική παρακολούθηση είναι αδύνατη η θεραπεία της ακμής.
Laser και ακμή
Οι συνδυαστικές θεραπείες ακμής που περιλαμβάνουν τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και ειδικά συστήματα LASERS και LIGHTS, επιτυγχάνουν γρηγορότερα αποτελέσματα στη βελτίωση των βλαβών και στην πρόληψη των ούλων ακμής. Απαιτείται εξειδικευμένη γνώση, κατάρτιση, εμπειρία και σύγχρονη τεχνολογία συστημάτων LASERS και LIGHTS για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος.
Άλλες συμπληρωματικές θεραπείες στην ακμή
Τα χημικά δερματολογικά peelings νέας γενιάς, η δερμοαπόξεση και η ενδοβλαβική έγχυση κορτικοστεροειδών αποτελούν επίσης σημαντικά όπλα στην αντιμετώπιση της ακμής.
Θα μου αφήσει ουλές η ακμή;
Ο τύπος της ακμής , η βαρύτητά της αλλά και ο τρόπος επούλωσης του δέρματος καθορίζουν αν θα εμφανιστούν ουλές ακμής. Οι συνδυαστικές θεραπείες με φαρμακευτική αγωγή και ειδικά συστήματα LASERS και LIGHTS κατορθώνουν να επιτύχουν ταχύτερα τα βέλτιστα αποτελέσματα.
Ακμή και ψυχολογία
Η ακμή είναι ένα από τα νοσήματα που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ψυχολογία των ασθενών, οδηγώντας συχνά σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος και κατάθλιψη. Επηρεάζει με τον τρόπο αυτό την κοινωνική και επαγγελματική ζωή των ασθενών και συνολικά την ποιότητα ζωής τους. Αυτό καθιστά αναγκαία τη σωστή δερματολογική παρακολούθηση και τη χορήγηση της αποτελεσματικότερης θεραπείας, ανάλογα με την κάθε περίπτωση.