'Τέχνη, μεράκι, φαντασία'

Της κ. Ευθυμούλας Μπαμπάτση - Τζερεφού

Ανέκαθεν η Ναουσαία αρχόντισσα κυρά πάνω στην τραχηλιά της ακουμπάει όλα τα φλουριά και τα ασημικά της, για να αναδειχθεί ο πλούτος και η αξιοσύνη της!
Δύο κεντρικοί δρόμοι της Νάουσας η Σολωμού και η Παναγούλη είναι η τραχηλιά της. Αυτά τα χρόνια κανένα στολίδι δεν έχει απάνω της, παρά μόνο δύο βρύσες μοναχές με το κρυγιό νερό τους. Πάλι καλά!!!
Δύο μικρές καρφίτσες που τις φιλοτέχνησε ο σπουδαίος μας τεχνίτης πέτρας Λάζαρος Φειδάντσης με το γιο του Αντώνη. Εβαλαν την ψυχή τους και έγιναν αυτά τα δύο μικρά αριστουργήματα.

Ο Γιώργος Γιαννικουρής προϊστάμενος τότε στα έργα πεζοδρόμησης των οδών, με δική του πρωτοβουλία, προστάτευσε τις μαρμάρινες πλάκες της βρύσης(1908) του ξενοδοχείου «Σμύρνη» των αδελφών Βαλταδώρου και όταν χρειάστηκε αποφάσισαν μαζί με την Κατίνα Βαλταδώρου να ξαναδεθεί η βρύση και να τοποθετηθεί μπροστά στο σπίτι μου, επηρεασμένοι από την εικόνα του. Η Σολωμού τότε με τα πανύψηλα δέντρα ήταν ο ωραιότερος δρόμος της Νάουσας. Σημείο αναφοράς του κέντρου.

Η Παναγούλη πάλι καταστολισμένη και αυτή από τους ίδιους τεχνίτες πέτρας, με επίκεντρο την ολοκαίνουργια βρύση, πιστό αντίγραφο μιας παλιάς εποχής και τόσης τέχνης που ο φίλος μου Πάνος Μαρνέρης με το γνωστό χιούμορ του, βλέποντας με πόση επιμέλεια δούλευαν για να την φτιάξουν, κάποια μέρα είπε:
- Αμάν, αμπρε Λάζαρε, ούτε σκουτέλι να ήταν δεν θα στόλιζες με τέτοιο μεράκι το δρόμο και τη βρύση! Μερακλήδες άνθρωποι...Αναφορά στο όνομά τους.
Ο κάθε Δήμαρχος όταν γίνεται ένα δημόσιο έργο προβολής και εξυπηρέτησης πολιτών και το αναλαμβάνει μία κατασκευαστική εταιρεία, ψυχρή και απρόσωπη, οφείλει να παίρνει γνώμες από τους τοπικούς καλλιτέχνες, που γνωρίζουν τα σωθικά του τόπου τους!

Ο Νικόλας Μπλιάτκας, Ναουσαίος ζωγράφος, μαζί με τον Ν. Μπάμπο σχεδίασαν την είσοδο της πόλης μας που σηματοδοτεί με μεγάλη επιτυχία το χαρακτήρα της. Ωραιότερη είσοδος πόλης κάτω από τον Αγιώργη δεν υπάρχει!

Με την ανάπλαση της Μεγ. Αλεξάνδρου τι διαφορετικό έγινε; Μια «τάψα» που εμποδίζει την κυκλοφορία των αυτοκινήτων! Το περιβόητο υπερμοντέρνο συντριβάνι πάνω στο δρόμο τι ρόλο έπαιζε, πηγαίνοντας στο πάρκο; Αντί να μας δροσίζει, μας καταμούσκευε. Οι τρουκουλισμένες μαρμάρινες πέτρες για μνημείο ηρώων, ποιανού καλλιτέχνηιδέα ήταν; Στο πάρκο μας, στο χώρο θυσίας το μνημείο των Ποντίων είναι συγκλονιστικό! Αποδίδει όλη την ιστορία του κατατρεγμού τους και της γενοκτονίας τους!
Θαυμάζω τους πόντιους γιατί αγωνίζονται και διεκδικούν. Κάνουν τα αδύνατα δυνατά!

Σε λίγο καιρό στο κτήριο Τουρπάλη θα στεγαστεί η σπουδαία βιβλιοθήκη της Αργυρούπολης του Πόντου. Με την ανακαίνισή του η Σολωμού θα αποκτήσει την παλιά της αίγλη, αρκεί kai ο Δήμος με την ανάπλασή της, να δώσει το στίγμα του Πολιτισμένου εμπορικού κέντρου, όπως ακριβώς ήταν ακόμα και στα χρόνια της Τουρκοκρατίας! Αρχοντόσπιτα στόλιζαν το δρόμο και διάφορες επιχειρήσεις ήκμαζαν
Το σπίτι του Πάζη με τις γυναικείες μορφές να διακοσμούν τα φουρούσια κάτω από τα μπαλκόνια, ήταν ξεχωριστό.

Του Αγγελάκη δέσποζε στη γωνία και εντύπωση έκανε το ακτινοειδές σκέπαστρο της ταράτσας. Απέναντι του Κόκκινου ήταν παραμυθένιο. Μεγάλη αυλή και δύο αρχοντικές σκάλες ενώνονταν ακουμπισμένες σε ένα μπαλκόνι αυθεντικό έργο τέχνης! Η βιβλιοθήκη του Τουρπάλη και τα ξενοδοχεία του Παπαφίλιππα, τα «Ολύμπια» του Βαϊνανίδη και η «Σμύρνη» των αδελφών Βαλταδώρου. Υπήρχε ανάπτυξη τότε στην πόλη και όλα πρόσφεραν υπηρεσίες με πιο σύγχρονες προδιαγραφές, της εποχής εκείνης. Στον ίδιο δρόμο υπήρχε και το «χάνι του Μπαμπάτση». Ηταν διόροφο, Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, κτισμένο μέσα στα 1800. Απάνω είχε πολλές κάμαρες, πολλά παράθυρα και δύο μπαλκόνια. Στην πρόσοψη κάτω είχαν δικό τους μπακάλικο και πίσω ήταν οι σταύλοι!

Οι Μπαμπατσέοι έκανα εξαγωγές κρασιού και μεταξιού. Εξυπηρετούσαν κερατζήδες(αγωγιάτες) που περπατούσαν μερόνυχτα και έφταναν μέχρι το Βελιγράδι. Πλούσια καραβάνια έπαιρναν μαζί τους και μουσικούς διασκέδασης τις δύσκολες νύχτες του ταξιδιού.

Πονάω τη Σολωμού και αισθάνομαι υπεύθυνη για αυτόν των χώρο. Είμαι η μόνη και τελευταία από όλους τους ιδιοκτήτες που χάθηκαν τα ονόματά τους στην πορεία του χρόνου, με το όνομα Μπαμπάτση, εκπροσωπώντας την οικογένειά μου.

Περήφανη που ζω, αναπνεύσω και υπάρχω πάνω στα θεμέλια της ιστορίας των προγόνων μου. Τύχη και τιμή!!!